Türkiye’de artan işsizlik nedeniyle maalesef genç nesil çareyi başka ülkelere gidip çalışmakta arıyor. Bu nedenle son zamanlarda yurtdışında çalışmak istiyorum ya da yurtdışında çalışmak için nereye başvurmalıyım gibi konular epey araştırılıyor. Bu konuda her ülkenin şartları farklı olsa da biz bu yazımızda ne yapmanız gerektiğini, yurtdışına gittiğiniz zaman sizleri bekleyen zorlukları, avantajları ve dezavantajları konuşacağız.
Öncelikle şu anda yurtdışında yaşayan biri olarak başka ülkelerde yaşamanın kolay olmayacağını belirtmek istiyorum. Çıkmayın, gitmeyin için değildir bu sözlerim fakat gerek dil problemi olsun gerek kültür uyuşmazlığı olsun yaşayacağınız sorunların ardı arkası kesilmeyecek. Elbette belli bir zaman sonra sizin iştiyakınıza göre bitecektir bu sorunlar ama adaptasyon süreci epey uzun sürebilir.
Yurtdışına nasıl çıkabilirim? Vize çeşitleri!
Öncelikle dilerseniz yurtdışına çalışmak için nerelere başvuru yapmanız gerektiğini söyleyeyim. Bunun için İşkur’un internet sitesinden başvuru yapabiliyorsunuz fakat halihazırda milyonlarca kişi iş başvurusunda bulunduğu için şansınız oldukça azdır. Fakat yurtdışına çıkmak için farklı yöntemlerde bulunuyor.
Öncelikle hangi ülkeye gitmek istediğinize karar veriniz. Mesela Amerika’ya gitmek istiyorsanız. Amerika’da hangi eyalette yaşamak istediğinize, oralarda hangi işleri yapabileceğinize bir bakın. Sonrasında amerikaya gitmek için hangi vizeler gerekiyor, hangi vizeler ile amerikaya gidip yerleşebilir ve çalışabilirsiniz. Bu çok önemli çünkü her vize ile çalışma izni alamayabilirsiniz.
Konu Amerika ile açılmışken bu ülke üzerinden örneklerimize devam edelim. Amerika her sene green card ile dünya genelinde 55 bin insana ABD’de yaşama ve çalışma izni veriyor. Bu vizenin adı çeşitlilik vizesi olup çekiliş ile sahip olabiliyorsunuz. Bunun için her sene Ekim-Kasım ayları arasında şurada paylaştığım internet sitesinde başvuru yapabiliyorsunuz.
Öğrenci vizesi ile gelebilirsiniz fakat çalışmak kolay değil!
Bunun haricinde öğrenci vizesi ile gidip, ABD’de social security number alabilirseniz, haftada bir veya iki gün okula gitmek şartıyla orada en azından 7-8 yıl kalarak çalışabilirsiniz. Bu süre zarfında bekarsanız ABD pasaportu olan biriyle evlenebilirseniz, 3 yıl içinde vatandaşlığı da almanız mümkündür.
Yukarıdakilerin haricinde iltica ederek orada yaşamaya başlayabilirsiniz. Fakat bu oldukça zorlu bir süreç olup her ilticanın kabul edilmeyeceğini, adamlara sağlam bir gerekçe sunmanız gerektiğini unutmayınız. Eğer ilticanız kabul alırsa çalışma izni ve oturum izni alıyorsunuz ve Türkiye’ye gitmeme şartıyla orada kalabiliyorsunuz.
Evlenecek birini bulabilirseniz en iyi yöntem!
Bir başka yurtdışında çalışma imkanı da evlilik vizesi ile mümkündür. Bunun için birçok internet sitesi bulunuyor. Tabi dolandırıcılara karşı dikkatli olmak gerekiyor. İnternetten arkadaş olacağınız biriyle -anlaşabilirseniz- evlenebilirsiniz ve bir yıldan az bir sürede evlenmeden dolayı vizenizi alabilir, 3 yıl içinde vatandaşlığınızı da alabilirsiniz. Bu şekilde amerikaya gelen birkaç kişi tanıyorum. Fakat dediğim gibi bu riskli bir yöntem olup, dolandırıcılara karşı dikkatli olmak gerekiyor.
Yurtdışında çalışmanın avantajları ve dezavantajları
Yukarıda sıraladığım şeyler, yurtdışında çalışmak için almanız gereken vizeyle alakalıydı. Burada ise dilerseniz biraz avantajlarından ve dezavantajlarından bahsedelim. En büyük problem dil sorunudur. Gideceğiniz ülkede konuşulan dili bilmiyorsanız, büyük problemler yaşayacaksınız. İnsanları anlamayacağınız gibi dertlerinizi de anlatamayacaksınız. Diyelim ki Türk popülasyonunun olduğu bir yere gittiniz ve iş buldunuz. Orada çalışmaya başladınız. Bu sefer de ülkenin dilini öğrenemeyeceksiniz veya çok zor öğreneceksiniz.

İkinci bir problem ise kültür problemi. Bu öyle kolay atlatılabilecek bir şey değildir birçok kişi için. Eğer geleneklerinize, göreneklerinize bağlı biriyseniz yurtdışında kültür şoku yaşamanız kaçınılmazdır. Ama Amerika gibi bir yerde türkler yoğun bir şekilde bulunuyor. Eğer dil öğrenmeyi ikinci plana atarsanız, türklerin yanında problem yaşamazsınız. Bu konular üzerinde uzun uzun konuşulması gereken konulardır ama konuyu çok uzatmamak adına kısa kesmek istiyorum.
Kaçak çalışmak daha az para kazanmak demektir
Üçüncü problem ise yapabileceğiniz işlerdir. Burada dil problemi karşınıza yine çıkacaktır. Eğer yaşadığınız ülkenin dilini bilmiyorsanız o ülkede iyi para kazandıran işlerde çalışmanız oldukça zordur. Mesela siz bir iş veren olsanız anlaşabileceğiniz biriyle mi çalışırdınız yoksa anlaşamayacağınız biriyle mi? Oradaki insanlar da öncelikle anlaşabilecekleri insanlarla çalışmak isterler. Tabii ki işsiz kalmayacaksınız fakat bu sefer para kazanabilmek için ya normalden çok çalışmanız gerekiyor ya da karın tokluğuna çalışmanız gerekiyor.
Çünkü yaşadığınız evin kirasıdır, evin mutfak masraflarıdır, araba masraflarıdır bütün bunları üst üste eklediğiniz zaman kazandığınız para yeterli olmayabilir. Mesela şu anda Amerika’nın New Jersey eyaletinde asgari ücret $13 civarındadır. Haftalık 40 saat çalıştığınızı varsayarsak alacağınız para $520, aylık ise $2080 olacaktır. Bu parayla tek bir oda tuttuğunuzu düşünürsek en az $500 ev kirası, aylık $100 araba sigortası, $500 mutfak masrafı dersek kafadan $1100 gitmiş olacaktır. Telefon masrafı, benzin masrafı, diğer ödemeler derken elde kalacak para $500 olur ya da olmaz. Tabii bu en asgari şartlarda yaşadığınız zaman elinizde olacak paradır.
Evliyseniz asgari ücret yetmeyecektir
Bir de bu paranın vergisi var. Kaçak yani nakit çalışırsanız genelde alacağınız para $11 civarında olacaktır. Bu da otomatik olarak elinizde kalacak ya da kalmayacak parayı değiştirecektir. Evliyseniz ve çocuklarınız da varsa zaten bu şekilde çalışmak mümkün değil, yetmez. Bu hesaplar kaba taslak hesaplar olup lütfen bu hesap üzerinden karar vermeyiniz.
Sorularınızı paylaşmayı unutmayınız!
Şimdiye kadar yurtdışında çalışmak istiyorum diyenler için yurtdışında yaşamanın nasıl olabileceğini anlatmaya çalıştım. Dediğim gibi bu yazdıklarım herkes için geçerli olmayabilir. Herkes aynı şekilde yurtdışına çıkamayabilir. Sizler de yurtdışında çalışmak için nereye başvurmalıyım başlıklı bu yazımda kafanıza takılan soruları sorabilir, benim eksik veya yanlış anlattığım kısımları yorum alanından paylaşarak düzeltebilirsiniz.
Doğrusunu söylemek gerekirse ülkemi hiç terk etmek istemiyorum fakat düşünsenize abi 16 yıllık eğitimin ardından kendi işini yapmayarak, asgari ücretle çalışmak zorunda kalıyorsun. Bu hiç adil değil. Ülkemde iş olduğunu söyleyen arkadaşlar ya yalan söylüyorlar ya da asgari ücretten bile daha aşağıda fiyata eleman çalıştırmak istedikleri için çalışacak eleman bulamıyorlar. Diğer türlü torpiliniz yoksa iş bulmanız neredeyse imkansız.